Skip to content

Kalendarz rozwoju mowy i komunikacji dziecka.

1-12 miesiecy

Pierwszy rok życia

1-12 miesiecy
1. rok życia

0 – 1 miesiąc

Niemowlę zaczyna reagować na dźwięki z otoczenia. Komunikuje swoje potrzeby za pomocą płaczu.
1. rok życia
1. rok życia

2 – 4 miesiące

Pojawia się głużenie, czyli powtarzanie wariantów - agu, - aku, niemowlę reaguje na głosy i dźwięki.

Ważne! Jeżeli głużenie cichnie, a nie rozwija się gaworzenie, należy pilnie skonsultować problem i zbadać słuch dziecka.
1. rok życia
1. rok życia

4 – 7 miesięcy

Dziecko gaworzy, czyli wypowiada proste sylaby, bawi się własnym głosem i trochę nas podsłuchuje. Zachęcane zaczyna wielokrotnie powtarzać sylabki np. dadadadada, mamama i tak rozpoczyna się dialog z rodzicami.
1. rok życia
1. rok życia

8 – 9 miesięcy

Dziecko dzieli z dorosłym wspólne pole uwagi. Następuje rozwój komunikacji; dziecko wspomaga mowę za pomocą gestu wskazywania palcem, nawiązuje też kontakt wzrokowy. Potrafi odczytać emocjonalne z wypowiedzi rodziców. Siedzi samodzielnie, a nawet czasem stoi.
1. rok życia
1. rok życia

7 – 10 miesięcy

Stopniowo rozwija się rozumienie słów. Poprzez naśladowanie/powtarzanie mowy kształtuje się brzmienie wyrazów. Pierwszy zrozumiały wyraz pojawia się najczęściej między 8 - 12 miesiącem życia.
1. rok życia
1. rok życia

12 miesięcy

Dziecko wypowiada od 6 do 50 słów. Około 1 roku mowa może chwilowo wyhamować, gdyż dziecko skupia się na innych ważnych osiągnięciach rozwojowych, czyli stawia pierwsze kroki.
1. rok życia
2. rok życia

12 – 18 miesięcy

Są już pierwsze, najczęściej uproszczone słowa, którymi dziecko zaczyna komunikować się z otoczeniem. W tym okresie następuje intensywny rozwój słownika mowy czynnej i biernej, czyli mówienia i rozumienia słów. Kształtuje się już lateralizacja, są to początki dominacji stronnej.
2. rok życia
2. rok życia

2 lata

Jeszcze przed ukończeniem drugiego roku życia powinna być ukształtowana i poprawna artykulacja samogłosek ustnych (a, e, i, o, u, y). Pojawiają się także spółgłoski, choć ich wymowa bywa jeszcze niedoskonała. Dwuletnie dziecko wypowiada około 200 słów i tworzy proste zdania dwuwyrazowe.

Zaburzenia komunikacji
Jeżeli mowa dwulatka kształtuje się poniżej tej normy (występuje opóźniony rozwój mowy) trzeba skonsultować rozwój mowy z logopedą w szczególności, gdy są wskazania ku temu m.in. wcześniactwo, problemy okołoporodowe, niedotlenienie, przebyte choroby, uwarunkowania genetyczne, a także społeczne.

Między 2 – 6 rokiem życia może pojawić się tzw. jąkanie wczesnodziecięce, które również należy skonsultować ze specjalistą.
2. rok życia
3 rok życia

3 lata

Kolejne osiągnięcia, to artykulacja spółgłosek nosowych (m, n) oraz spółgłosek: j, l, ł, h,w, f, p, d, b, t, a także głosek k, g, h. Dziecko choć upraszcza/deformuje słowa, to śmiało formułuje wypowiedzi i łączy wyrazy w zdania złożone. I zadaje pytania, bardzo dużo pytań, to znak, że jest ciekawe świata. W tym okresie najczęściej spotykanymi problemami mowy są zaburzenia artykulacji głosek – dyslalia oraz mowa bezdźwięczna.

Zaburzenia komunikacji
Jeżeli natomiast zauważamy, że dziecko między 2 a 3 rokiem życia nie osiąga tej normy (tzn. mówi zaledwie kilka słów lub mówi we własnym języku lub nie reaguje na imię, wcześniej mówiło więcej i przestał mówić, powtarza zasłyszane słowa/zwroty jak echo, a także nie rozumie poleceń i niepoprawnie reaguje emocjonalnie) należy pilnie skonsultować problem. Wczesna diagnoza i wcześnie rozpoczęta terapia daje największe szanse na skuteczną pomoc dziecku.

Między 3 a 8 rokiem życia może się też pojawić mutyzm wybiórczy.
3 rok życia
4 rok życia

4 lata

Są już głoski s, z, c, dz, a także spółgłosek miękkich ś, ć, ź, dź/dzi. Należy również zwrócić uwagę czy język nie pojawia się między zębami. Część 4-latków nie wypowiada jeszcze głoski R (zastępuje ją głoską L) – problem pojawia się jednak, gdy zamienia ją na głoskę J.

Wraz z rozwojem mowy i języka następuje dynamiczny rozwój funkcji poznawczych. Czterolatek powinien znać co najmniej 2000 słów. Dziecko śmiało nawiązuje relacje rówieśnicze. Chętnie rysuje, koloruje i lepi, buduje z klocków, a także potrafi zapamiętać wierszyk i powtórzyć melodię.
4 rok życia
5. rok życia

5 lat

Jest poprawna artykulacja spółgłosek sz, cz, ż, dż, a także głoski R – która kształtuje się między 5 a 6 rokiem życia. W tym okresie najczęściej spotykanym problemem dotyczącym zaburzeń artykulacji głosek jest dyslalia pod postacią sygmatyzmu, rotacyzmu.
5. rok życia
6. rok życia

6 lat

Sześciolatek powinien zgodnie z normą wypowiadać wszystkie głoski i samodzielnie formułować dłuższe wypowiedzi. Jest gotowy do nauki czytania i pisania. Ma ukształtowaną lateralizację, potrafi poprawnie trzymać ołówek.
6. rok życia